Η «χαμένη» κόρη του Άλμπερτ Αϊνστάιν

Περισσότερο από έναν αιώνα μετά τη γέννηση της Λίζερλ, του πρώτου παιδιού του Άλμπερτ Αϊνστάιν και της Μιλέβα Μάριτς, οι ιστορικοί ακόμα δεν μπορούν να πουν με σιγουριά τι απέγινε η μοναδική και «χαμένη» κόρη τους.

Είναι από τους ανθρώπους εκείνους που η ζωή τους μοιάζει με…

ανοιχτό βιβλίο. Φυσικά και αναφερόμαστε στον Άλμπερτ Αϊνστάιν, το θεμελιωτή της Θεωρίας της Σχετικότητας, τον βραβευμένο με Νόμπελ Φυσικής το 1921 για το Φωτοηλεκτρικό φαινόμενο και κατά πολλούς ο κορυφαίος επιστήμονας του 20ου αιώνα. Έναν άνθρωπο που έβαλε την επιστήμη του πάνω από όλα και όλους.

Ωστόσο, προτού η φωτογραφία του μπει δίπλα στην λέξη «μεγαλοφυία», ο Άλμπερτ Αϊνστάιν ήταν ένας νέος με τα πάθη και τις σκέψεις των άλλων ανδρών της ηλικίας του. Πράγματα που φάνηκαν στις επιστολές που έστελνε στη Μιλέβα Μάριτς και ανακαλύφθηκαν στα μέσα της δεκαετίας του ’80.

Ο πρώτος έρωτας του Αϊνστάιν

Σε αυτές τις επιστολές, οι οποίες στις 11 Δεκεμβρίου βγαίνουν στο «σφυρί» από τον οίκο Christie’s και αναμένεται να αγγίξουν το ένα εκατομμύριο λίρες, ο νεαρός Άλμπερτ δεν κρύβει την αγάπη του για την Μιλέβα, με τα γράμματά του να ξεχειλίζουν από ερωτισμό.

Η ιστορία ανάμεσα στους δυο τους είναι γνωστή. Ήταν συμφοιτητές στο Πολυτεχνείο της Ζυρίχης, με τη Μάριτς να είναι η μοναδική γυναίκα στο τμήμα του. Η φιλική τους σχέση εξελίχθηκε σε έρωτα, έστω κι αν η μητέρα του Αϊνστάιν δεν ενέκρινε αυτή τη σχέση. Τελικά το 1903 θα παντρευτούν, θα αποκτήσουν δύο παιδιά τους Χανς και Έντουαρτ-, ενώ θα χωρίσουν το 1919 όταν η Μιλέβα θα μάθαινε για τη σχέση του Άλμπερτ με την ξαδέρφη του, Έλσα.

Ωστόσο, στις ερωτικές επιστολές που αντάλλαζαν οι δύο εραστές και βρέθηκαν το 1986, οι ιστορικοί ανακάλυψαν και κάτι άλλο: την ύπαρξη της Λίζερλ. Η κόρη του Άλμπερτ Αϊνστάιν και της Μιλέβα Μάριτς μέχρι εκείνη τη στιγμή ήταν εντελώς άγνωστη, ενώ αυτό που προκάλεσε εντύπωση είναι πως από το 1903 και μετά δεν αναφέρεται πουθενά.

Τα ελάχιστα που γνωρίζουμε

Ελάχιστα είναι τα πράγματα που γνωρίζουν οι ιστορικοί για την Λίζερλ. Το σίγουρο είναι ότι γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 1902 στη σημερινή πόλη Νόβι Σαντ στη Σερβία (τότε Αυστροουγγαρία), δηλαδή προτού ο Αϊνστάιν και η Μάριτς αποφασίσουν να παντρευτούν. Αυτό εξηγεί σε μεγάλο βαθμό γιατί έμενε «κρυφή», καθώς ήταν ένα παιδί εκτός γάμου και οι δύο οικογένειες θα ήθελαν να αποφύγουν το σκάνδαλο.

Ωστόσο, τα ίχνη της Λίζερλ χάνονται απότομα τον Σεπτέμβριο του 1903. Όταν η Μάριτς ταξίδεψε στην Ελβετία για να συναντήσει τον Αϊνστάιν, η μικρή δεν ήταν μαζί της. Μάλιστα, στο τελευταίο γράμμα που στέλνει και αναφέρεται στην κόρη του, η Λίζερλ φέρεται να έχει προσβληθεί από οστρακιά.

Οι πιθανές εξηγήσεις

Ξεκάθαρη εικόνα για το τι απέγινε η Λίζερλ δεν έχουν οι ιστορικοί, καθώς τον Σεπτέμβριο του 1903 «εξαφανίζεται» από προσώπου γης. Από το 1986 και μετά, όταν δηλαδή ανακαλύφθηκε η ύπαρξή της, πολλοί προσπάθησαν να μάθουν τι απέγινε – ωστόσο καμία από τις απαντήσεις δεν είναι η «σίγουρη».

Εκδοχή #1

Σύμφωνα με το βιβλίο της Μισέλ Ζακχέιμ «Einstein’s Daughter» που κυκλοφόρησε το 1990, η μικρή Λίζερλ φέρεται να έπασχε από ένα είδος αναπτυξιακής αναπηρίας γιατί αυτό και ζούσε με την οικογένεια της Μιλέβα Μάριτς. Όταν την «χτύπησε» η οστρακιά δεν άντεξε ο οργανισμός της και πέθανε.

Εκδοχή #2

Από την άλλη, ο Ρόμπερτ Σούλμαν στο βιβλίο του «Einstein Papers Project» υποστηρίζει ότι η Λίζερλ υιοθετήθηκε από την καλή φίλη της οικογένειας Μάριτς, την Έλενα Σάβιτς – η οποία στα χαρτιά φαίνεται να έχει μια κόρη, την Ζόρκα, η οποία ήταν τυφλή εκ γενετής και πέθανε στα nineties.

Ωστόσο ο εγγονός της, ο Μίλαν Πόποβιτς, απέρριψε αυτή την εκδοχή, καθώς δεν βρήκε στοιχεία που να συνδέουν τη Ζόρκα ως Λίζερλ.

https://www.in.gr/2024/12/03/stories/xameni-kori-tou-almpert-ainstain/#google_vignette