Στη διάρκεια του εμφυλίου, το Τρίκερι Μαγνησίας χρησιμοποιήθηκε από το αστικό κράτος ως τόπος εξορίας, ανδρών αρχικά και γυναικών υστερότερα από τον Απρίλη του 1949. Χιλιάδες λαϊκές αγωνίστριες πέρασαν και από αυτόν τον τόπο μαρτυρίου και σώζονται συγκλονιστικές μαρτυρίες τους.
Απρίλη – Μάη 1949 ο κυβερνητικός στρατός εκκενώνει «προληπτικά» περιοχές της Βόρειας Ελλάδας από τις συζύγους,
αδελφές και μάνες ανταρτών του ΔΣΕ. Μία από αυτές ήταν της Δεσκάτης και της γύρω περιοχής..10 του Μάη στη Δεσκάτη.Άγρια νύχτα άρχισαν τις συλλήψεις οι χωροφύλακες
«….. Τέλος πάντων, έρχονται ένα βράδυ να με πάρουν. Κι ο αδερφός μου εκεί, και η οικογένεια του εκεί και καταδιωκόμενοι εκεί μέσα στα σπίτια όλα. Ένα δωμάτιο, και εκεί κοιμόμασταν όλοι και η μάνα μου εκεί. Έρχονται αυτοί, γκάπα γκάπα, είχαμε αυλόπορτα μεγάλη έξω, χτυπούν την αυλόπορτα. «Αχ» λέει η μάνα μου «κάτι είναι αυτό, δεν είναι καλό πράμα». Κατεβαίνει κάτω, να σπάζουν την πόρτα! «Ποιοι είστε;», «Άνοιξε Βουλγάρισσα! Τι δεν ανοίγεις;» Άνοιξε η μάνα μου, βλέπει χωροφύλακες, «Από τη μια μεριά λέτε να μην ανοίγουμε, απ’ την άλλη ν’ ανοίγουμε, δεν ξέρουμε τι να κάνουμε!» λέει. Έρχονται απάνω με τα φακά στα χέρια, τότε δεν είχαμε ούτε φως, με τις λάμπες. Κοιμόμασταν. Πααίνουν στην γυναίκα του αδερφού μου, πατούν το φακό, «Πως λέγεσαι;» Ρωτάνε και τις αδερφές μου εκεί που κοιμόνταν, είχε άλλες δυο μικρότερες. Μετά έρχονται σε μένα «Πως λέγεσαι;» «Σήκω απάνω!», »Το μικρό να το πάρω;» «Όχι δεν θα πάρεις μικρό, θα τ’ αφήσεις το μικρό!» Τώρα αρχινάει η μάνα μου να σκούζει, ο αδερφός μου, σηκώνονται όλοι, δεν ήξεραν, στο νεκροταφείο θα μας παν; Τους έπαιρναν και τους εξαφάνιζαν τότε…! Τώρα φοβούμαν, ένας πάαινε μπροστά, δύο από πίσω. κατά που θα με πάαιναν; Ντύθηκα λίγο, σηκώθηκα, ξεκίνησα, μόλις με πέρασαν από τη γέφυρα είπα «Άντε, φυλακή θα με πααίνουν» Ξεθάρρησα λίγο ας με πάαιναν φυλακή, δεν είχα ανάγκη, μόνο μην πάαινα να με σκοτώσουν στο νεκροταφείο! Μόλις φτάνουμε στη γέφυρα από πέρα μεριά κι από δω ήταν σκοπιές. «Πέρασαν;» λέει τούτος ο μπροστινός, «Α, μια γυναίκα κι αυτή τώρα» λέει. Μας πάει στην Αστυνομία μέσα, όσο να πάω εκεί, αυτήν η γυναίκα ήταν, ήρθαν όλοι, πρώτα έπαιρναν τις ακρινές κι ύστερα τις άλλες όλες Μας πααίνει μέσα, ήταν κι εκεί μέσα ένα τμήμα, στο θάλαμο εκεί. Ήταν ένα τμήμα Χωροφυλακή. Καθόμαστε τρία βράδια εκεί. Ήμασταν πολλές γυναίκες, ….. »
Τις συγκέντρωσαν στο σπίτι του Ποντίκα, πάνω από το Καμένο Σχολειό. ΄Ύστερα από τρεις βραδιές τις φόρτωσαν σε στρατιωτικά φορτηγά, ενώ συγγενείς και κόσμος μαζεμένος θρηνούσαν. Στη Λάρισα μια βραδιά, στο Βόλο δυο τρεις και τέλος στο Τρίκερι. Γραπτή μαρτυρία μιας γυναίκας αναφέρει ότι ήταν από 10 του Μάη στο νησί.
Κάποιες Δεσκατιώτισσες απολύθηκαν του Σταυρού, άλλες μετά από 6, 9, 12 και παραπάνω μήνες.
Στη συνέχεια καταγράφονται όσες επιβεβαιωμένα πέρασαν και από το κολαστήριο του Τρίκερι. Θα υπάρχουν και άλλες,. Γι αυτό όσοι μπορούν, να βοηθήσουν στην ολοκλήρωση της προσπάθειας συμβάλλοντας στην καταγραφή της ιστορίας του τόπου μας.
Μισούρα Σοφία του Αθανασίου και Ευαγγελίας Γ. Σακαβάρα (1920-13/1/2002).
Παντρεμένη από 28-1-1941 με Κόκα Κωνσταντίνο του Ιωάννου και Θεοδώρας (1915-ΔΣΕ)
Με παιδιά ηλικίας 7και 4 ετών
Ζιαγκλιαβού Σοφία του Κωνσταντίνου και της Χρυσούλας (1913-30/5/1999).
Σύζυγος από 1935 Κόκα Αθανασίου του Ιωάννου και Θεοδώρας (1913-6/7/1999).
Με παιδιά 13, 7 και 4 ετών
Φάκα Μαρία του Δημητρίου και Βασιλικής Βελή (1917-8/8/2000).
Σύζυγος Γκαγκτζή Κωνσταντίνου του Ιωάννου και Αικατερίνης Τόλιου (1916-31/7/1978 ΛΔ Πολωνίας. Με μικρό κοριτσάκι 3 ετών.
Παπά Μαρία του Δημητρίου και Αναστασίας Γκουγκουντρή (1920-17/6/2006).
Σύζυγος Αριστείδη Πιτιλάκου του Ιωάννου και της Ιωάννας (1922-1/6/2006). Με δύο αγόρια 4 και 2 ετών.
Γκαλογιάννη Αγγελικη του Δημητρίου και Αικατερίνης (1912-15/10/76).
Σύζυγος Κωνσταντίνου Κατσιαφλάκα του Νικολάου και Παρασκευής (1912-10/4/1973 ΛΔ Ουγγαρίας. Με δύο αγόρια 14 και 4 ετών.
Άννα Μισούρα του Δημητρίου και Αθανασίας (Τραχανιώτη 1912-13/5/2002).
Συζυγος Σπανού Βασιλείου του Νικολάου και Ελένης (1911-Λ. Δ Τσεχοσλοβακίας
Μάης 1958). Με τέσσερα παιδιά 12, 8, 7 και 4 ετών.
Γαλάνη Φωτεινή του Ανδρέα και Αικατερίνης (1917-16/6/1991).
Σύζυγος Γκουγκουντρή Ιωάννου του Κωνσταντίνου και Σταματίας Ν. Παπαστεργίου (1914-Τασκένδη, 22-10-1978). Μάνα τριών παιδιών 7, 5 και 2 ετών.
Λαγιόκαπα Μαρία του Στυλιανού και Αναστασίας Ζγούρου (1920- 21/10/2011).
Σύζυγος Κάκα Δημητρίου του Ιωάννου (1917-1950 Τασκένδη). Με παιδιά 7 και 3 ετών.
Γκουσδουβά Ιωάννα του Ευθυμίου και Αικατερίνης (Μαυρέλι 1919-27/6/1998).
Σύζυγος Δημητρίου Γ. Χρυσάκη (1917-Μαιο 2002 Πολωνία). Μάνα ανήλικων παιδιών 7, 5 και 3 ετών.
Μπόντια Βασιλική του Ζήση και Ιωάννας Κ.Στεργίου( Μαυρέλι 1924- 30/8/ 2001)
Συζυγος Χρυσάκη Κωνσταντίνου του Γεωργίου και Χρυσούλας Ι. Ντάβαρου (1920 –ΔΣΕ) . Με δυο κοριτσάκια.
Σπανού Αναστασία του Χρήστου και Ελένης Μπουγάτσια (1924-).
Σύζυγος Συρικέλλα Χρήστου του Βασιλείου και Βασιλικής Κ Πολίτη (1921-6/5/2008). Ο γιός τους 4 ετών.
Αρτεμισία Ψύρρα του Βασιλείου και Σταματίας Παπαθεοδώρου από Πάνισια-Διάσελο Τρικάλων (1898-23/10/72). Σύζυγος Δημακοπούλου Ηλία του Δημητρίου και Ελένης (Μαυρέλι (1899-15/6/1947) . Τα παιδιά της που έμειναν στη Δεσκάτη 17, 15 και 13 ετών.
Ευδοξία Ζμπέκου του Πούλιου και Αικατερίνης Β. Γαλάνη από Τραχανιώτη, θετή κόρη του Κόγιου Χρήστου και της Ευαγγελίας Β. Γαλάνη (1916-18/8/ 1994) παντρεμένη από 1936 με Σακαβάρα Νικόλαο του Αθανασίου και Μαρίας Γκανταΐφη (1918-6/1/1989). Τα μικρά τους κορίτσια 7 και 5 ετών.
Χρυσούλα Κόγιου του Νικολάου και Μαρίας (12/3/1914-4/1/2007) . Παντρεμένη από 1934 με Σπανό Αθανάσιο του Ιωάννου και Σουλτάνας Πνευματικού (8/2/1914 – 4/ 11/1998). Τα παιδιά τους 14, 8, 6 και 4 χρόνων.
Μπαλή Βάια του Νικολάου και Φωτεινής Β. Καλύβα (1924 – 28/2/1996). Παντρεμένη με Κουτσιάλα Αθανάσιο του Κωνσταντίνου και Ιωάννας, με δύο παιδιά 6 και 4 ετών.
Αποστόλου Παναγιώτα –Βασιλική του Κωνσταντίνου και Αικατερίνης Λιούρα, γεννημένη στο Μαυρέλι το 1920. Παντρεμένη με τον Τσιάκαλο Νικόλαο του Κωνσταντίνου και Μαρίας Αθ. Παληά (1912 – 29/8/1949). Είχε παιδιά 8, 6 και 3 ετών.
Σπανού Χρυσούλα του Χρήστου και Ελένης Μπουγάτσια (1924 – 27/2/2008).
Ελένη Ακριβού-Κουτσιάλα του Κωνσταντίνου και Ιωάννας Ακριβού (1914 – 22/5/2010). Παντρεμένη από το 1938 με τον Πιτιλακο Αντώνιο του Ιωάννου και Ιωάννας (1916-ΔΣΕ).
Ψύρρα Αφροδίτη του Βασιλείου και Σταματίας Παπαθεοδώρου από Πάνισια-Διάσελο Φαρκαδόνας Τρικάλων (1897 – 14/1/1974). Σύζυγος Ρέντα Κωνσταντίνου του Βασιλείου και Κυράτσως (1880-1942). Τα παιδιά τους στη Δεσκάτη 31, 28, 25, 15, 12 και 9 ετών.
Ευαγγελή Χαλατσή του Δημητρίου και Αικατερίνης (1910- 7/5/1983). Σύζυγος Κυπαρίση Κωνσταντίνου του Κυπαρίση και Ευαγγελίας (1910-7/4/1993), με παιδιά 15, 11, 9, 8 και 6 ετών.
Ζδράγκα Θεολογία του Νικολάου και Δήμητρας Ζιαγκλιαβού γεννημένη το 1925. Σύζυγος Βελλή Σπύρου του Κωνσταντίνου και Ιωάννας Μπαλή (1921- 11/6\2003) , με δύο κοριτσάκια 6 και 2 ετών- το θάνατό του πληροφορήθηκε στην εξορία.
Γάλλου Αικατερίνη του Στεργίου και Βασιλικής (1915-10/8/2001) , Σύζυγος Καρακάνη Κωνσταντίνου του Χρήστου-Γκαμπζάνα 1912-1947, με ένα αγόρι 10 χρόνων.
Βλάχου-Τέγου Ιωάννα του Αθανασίου και Σταματίας Κυπαρίσση-Γαϊτάναινα (1904 -19/1/1978). Σύζυγος Βάσσου Γεωργίου του Αθανασίου και Σταματίας Ταφύλλη (1904-14/8/1989) . Μάνα Παιδιών 23, 18, 15, 12, 5 και 2 ετών.
Τζιώλα Θεολογία του Κωνσταντίνου και Μαρίας Καραούλη (1917-2/2/2008). Σύζυγος Μπαρμπούτα Γεωργίου του Αντωνίου και Αθανασίας (1917 – 25/9/ 1997) , με παιδιά 7, 3 και 2 ετών.
Τζιώλα Χριστίνα του Νικολάου και Μαρίας Ν. Βλάχου, 1926. Παντρεμένη με Μπαρμπούτα Δημήτριο του Αντωνίου και Αθανασίας (1921 – 13/8/1987). Είχε αφήσει ένα αγόρι 2 ετών.
Πέτσα Ασημίνα του Ιωάννου και Ζήσως Κ. Ντίνα (1918-25/3/2016). Σύζυγος Γκαγκτζή Δημητρίου του Στάμου και Αικατερίνης Αντ. Παπαντώνη (1916- (12/13) /2/1949). Το παιδί τους ενός έτους (1).
Kωνσταντινιά Γκουζιώτη του Νικολάου και της Αικατερίνης (Αχελινάδα 1924 – Γήλοφος 17/10/2008), σύζυγος Γκουμότσιου Κων/νου του Δημητρίου και της Άννας Κων/νου Τσιντζιλίδα (Γήλοφος 1919 – ΔΣΕ). Είχε ένα κορίτσι 9 και ένα αγόρι 5 ετών.
Ευαγγελία Παπαχρήστου του Αθανασίου και της Μαρίας Σταμούλη (Φωτεινό 1916-Δευτέρα 7/2/2011) σύζυγος Δημητρίου Τσιντζιλίδα του Αθανασίου και της Παναγιώτας (Γήλοφος 1918 – ΔΣΕ) με τις κόρες τους, ηλικίας 6, 4 και 2 ετών.
Aσπρόκολα Αικατερίνη του Κων/νου και Σταματίας (1914-3/7/1992), σύζυγος Γκαλογιάννη Γεωργίου του Κων/νου και Μαρίας Κοτσίρα (1916-Τασκένδη 1983) με τις κόρες τους 4,2 ετών.
Από την Παλιουριά ήταν:
Αναστασία Ζιανού του Δημητρίου (21/8/1922-),σύζυγος Χαράλαμπου Μπαράκα του Γεωργίου και Πανάγιως(Δήμητρα 30/4/1922-).
Μαρία Κυριαζίδη του Στυλιανού και Σουλτάνας (Σεβάστεια 24/5/1911-28/11/1982), συζ. Γεωργίου Σοϊλεμπτζίδη του Σταύρου και Μαρίας(Σεβάστεια 17/3/1912-12/7/1985).
Συμέλα Κυριαζίδη του Χαράλαμπου και Σοφίας(27/3/1925-21/12/1991), συζ. Δημητρίου Πετσούλα του Κων/νου και Πανάγιως (17/4/1924-2/3/2001).Είχε ένα αγόρι 3 ετών.
Αγγελίνα Τάσιου του Δημητρίου και Αναστασίας (Ασπροκκλησιά 18/3/1905-6/1/1997),συζ.Ευθυμίου Ζάτσου του Αθανασίου και Ιωάννας (8/7/1904-16/7/1992).Είχε τρία παιδιά 11,10 και 8 ετών. …………………………………………………………………..
Όρθιες από πάνω αριστερά
Μαρίκα Δ. Κάκα, Βάια Α. Κουτσιάλα, Μαρία Αρ. Πιτιλάκου, Ευδοξία Ν. Σακαβάρα, Μαρίκα Κ. Γκαγκτζή, Ασημίνα Δ. Γκαγκτζή και Χρυσούλα Σπανού. Έπειτα Ελένη Αντ. Πιτιλάκου και Αγγελική Κ. Κατσιαφλάκα, Παναγιώτα-ΒασίλωΝ. Τσιάκαλου και Ευαγγελή Κ. Κυπαρίση, Βασιλική Κ. Χρυσάκη, Ιωάννα Δ. Χρυσάκη, Αρτεμισία Δημακοπούλου, Αφροδίτη Κ. Ρέντα και Αικατερίνη Κ. Καρακάνη.
Θεολογία Σπ. Βελλή, Τασιούλα Χρ. Συρικέλα, Χριστίνα Δ. Μπαρμπούτα και Βαγγελίτσα από Κρανιά, στη μεσαία σειρά Χρυσούλα Σπανού και Θεολογία Γ. Μπαρμπούτα και μπροστά Άννα Β. Σπανού, Φανή Ι. Γκουγκουντρή και Ιωάννα Γ. Βάσσου. (Τα πρόσωπα παρατίθενται με τα επώνυμα των συζύγων). Τρίκερι Καλοκαίρι 1949.
Από Δήμητρα/Αράπι.
-Αβραμίδου Δέσποινα του Ιωάννου και Σοφίας (Τσιφλίκ Τουρκίας 22/12/1941-4/12/1989 ), σύζυγος Αθανασιάδη Αθανασίου του Νικολάου και Παρθένας (Σεριγκιόλ Τουρκίας 14/1/1913-)
Με παιδιά τους τον Ιωάννη (17/4/1932-),την Αφροδίτη (17/10/1935-), το Γιώργο (30/3/1938-), τη Βαρβάρα (7/9/1940-) και το Νίκο (29/5/1943-)
-Αναστασιάδου Άννα του Φωτίου (Τουρκία 29/10/1880-11/4/1962), σύζυγος Αντωνιάδη Κων/νου του Παναγιώτη και Δέσποινας ( Τουρκία 17/7/1880-7/1/1970 ). Παιδιά τους Παναγιώτης (1924-) και Παρθένα (3/12/1932-18/4/1984 ).
-Ορφανίδη Κανή του Συμεών (17/4/1909-), συζ. Χάιτα Χρήστου του Γεωργίου και Παρθένας (21/8/1908-Λ.Δ.Πολωνίας)
-Τσανεκλίδη Βασιλική του Ιωάννου (4/9/1925-),συζ. Σπύρου Καζαντζίδη του Κων/νου και Κυριακής (1925-ΔΣΕ). Απέκτησαν τον Κων/νο (11/12/1945-). Ξαναπαντρεύτηκε τον Ιωσηφίδη .
-Χαραλαμπίδη Αναστασία του Μιχάλη και Ελένης ( Σεβάστεια 27/12/1915-23/10/1998),συζ. Γεράσιμου Ορφανίδη του Παύλου και Ευφροσύνης (Σεβάστεια 30/4/1914-1981).Απέκτησαν τον Ιωάννη, το Δημήτριο (30/9/1937-), τον ΄Ανθιμο(17/10/1941) και τη Σοφία (9/3/1942-).
Από Τριφύλλι/Σίντζα
Την άνοιξη 1947 είχαν σηκώσει το χωριό, στην αρχή στην Τρικοκιά Τέσσερις οικογένειες ( των Γιάννη Μάνου, Προκόπη Ζιώγα, Αικατερίνης-Κώστα Κληματσούδα και Κώστα Σιορντάρη) μετέφεραν στη Βασιλική Καλαμπάκας.
-Ευαγγελία Μάνου του Ιωάννου και Μαρίας (Αθανασίου-Πανάγιως) Μουστακλή (1928), μετέπειτα σύζυγος Ιωάννου Παππά των Δημητρίου και Λεμονιάς(1932). Απολύθηκε 14/9/1949,στη Βασιλική πάλι. Στο χωριό τους επέστρεψαν την άνοιξη(Μάη;) του 1950.
Από Τρικοκιά/Τσαπουρνιά
-Αγόρω Αθ.Γκουτζηγιάννη(1896-9/1/1979) συζ. Βασιλείου Μουσά των Ευαγγέλου και Ανθούλας(1899-).
-Οι αδελφές Πανάγιω(1927) και Αθανασία(1924) του Ευαγγέλου/Παναγιώτη Γράβαλου.
-Σταματία/Σταμούλω Καραδήμου των Γρηγορίου και Μαρίας, μετέπειτα σύζ. του Γεωργίου Γρηγ. Σιούτα από Θεοτόκο Καλαμπάκας.
Η θεία Αλεξάνδρα με το Χρήστο, να πάει η φωτογραφία στην εξόριστη μάνα. Δεσκάτη, καλοκαίρι 1949.
27/03/2021
Επιμέλεια-παρουσίαση
Δημήτριος Ευθ. Γαλάνης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου