Όπως φανερώνει η αναφορά του σε σχετικές πηγές (πρώτη μνεία του γίνεται σε κώδικα της μονής Βαρλαάμ των Μετεώρων), το Περτούλι είναι ένα από τα παλαιότερα χωριά της Θεσσαλίας.

Ο οικισμός ερημώθηκε ύστερα από επιδημία πανώλης το 18ο αιώνα, κατοικήθηκε δε και πάλι από τον Τριαντάφυλλο Χατζή Μπέρτα, στον οποίον, κατά μία εκδοχή, οφείλει και την ονομασία του (Μπερτούλι, δηλαδή το χωριό του Μπέρτα).

Τον Ιούνιο του 1823 το Περτούλι πυρπολήθηκε, μαζί με το Νεραϊδοχώρι (Βετερνίκο) και την Πύρρα, από το διαβόητο τουρκαλβανό δερβέναγα Σιλιχτάρ (Σελιχτάρ) Μπόδα.

Οι κάτοικοι του οικισμού, που είχαν καταφύγει στο δάσος για να διασωθούν, ξανάχτισαν τα σπίτια τους ύστερα από 18 ολόκληρα χρόνια, το 1841, με τη βοήθεια μαστόρων από τα Πράμαντα.

Τότε οικοδόμησε και ο Γάκης Χατζής ένα αρχοντικό που έμοιαζε περισσότερο με πολεμικό πύργο παρά με κατοικία, το φημισμένο πύργο Χατζηγάκη.

Το Περτούλι αποτέλεσε έδρα αντιστασιακών οργανώσεων επί Κατοχής, γι’ αυτό και καταστράφηκε από τους Γερμανούς το Νοέμβριο του 1943 (τότε πυρπολήθηκε και ο πύργος Χατζηγάκη).

Κτίσματα παραδοσιακής αρχιτεκτονικής (κατοικίες και τουριστικά καταλύματα) εναρμονίζονται σε ένα ταιριαστό σύνολο με το μαγευτικό ελατόδασος του Περτουλίου.

Από πλευράς θρησκευτικών μνημείων ξεχωρίζουν οι εκκλησίες της Αγίας Κυριακής, της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Στην ευρύτερη περιοχή, τα ονομαστά Περτουλιώτικα Λιβάδια, τα τρεχούμενα νερά και η πλούσια χλωρίδα συνθέτουν ένα ελκυστικό φυσικό περιβάλλον, που προσφέρεται για υπαίθριες δραστηριότητες (πεζοπορικές διαδρομές, αναρρίχηση, ποδήλατο βουνού, ιππασία).

Το Χιονοδρομικό Κέντρο Κόζιακα (Περτουλίου), ανάμεσα στο Περτούλι και τη γειτονική Ελάτη, προσελκύει τους λάτρεις του σκι και του βουνού.

Στα Περτουλιώτικα Λιβάδια πραγματοποιείται κάθε χρόνο το «Πανελλήνιο Αντάμωμα Σαρακατσαναίων», μεγάλη γιορτή, στην οποία οι απόγονοι των Σαρακατσαναίων, της γνωστής αυτής νομαδικής φυλής, τιμούν την καταγωγή, τα ήθη και τα έθιμά τους.

*Οι δύο φωτογραφίες του πύργου Χατζηγάκη προέρχονται από το διαδικτυακό τόπο του Πολιτιστικού Ιδρύματος Παν. Χρ. Χατζηγάκη (chatzigakisfoundation.gr).


https://www.in.gr/2021/02/15/life/diakopes/idees-gia-taksidia/pertouli-trikalon-o-pyrgos-xatzigaki-kai-mageytiko-elatodasos/