Για την υπόθεση Ανδρέα Πάτση * Toυ Σίμου Ανδρονίδη (Διδάκτωρ στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ)

Τις τελευταίες ημέρες, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην διαγραφή του βουλευτή Γρεβενών της Νέας Δημοκρατίας, Ανδρέα Πάτση, από την κοινοβουλευτική ομάδα του κυβερνώντος κόμματος. Μετά από προσωπική απόφαση του πρωθυπουργού και προέδρου της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκου Μητσοτάκη. 1

Το συγκεκριμένο πολιτικό πρόσωπο, εγκαλείται πολιτικά και ηθικά, «για επιχειρηματικές δραστηριότητες με εξαγορά κόκκινων δανείων και υπέρογκες αμοιβές από τα ΕΛΤΑ», 2 όπως διαβάζουμε σε σχετικό ρεπορτάζ της ηλεκτρονικής εφημερίδας ‘Το Βήμα.’ Σε αυτό το πλαίσιο, μπορούμε να αναφέρουμε πως η αποκάλυψη των επιχειρηματικών του

δραστηριοτήτων, και ιδίως, η αποκάλυψη της εμπλοκής του σε υποθέσεις εξαγοράς κόκκινων (μη εξυπηρετούμενων) δανείων, που ώθησαν και τον πρωθυπουργό να λάβει την απόφαση διαγραφής του, απόφαση που έγινε δεκτή, ακόμη και αν δεν διεφάνη ανοιχτά κάτι τέτοιο, με ευαρέσκεια από την πλειοψηφία των μελών της Κοινοβουλευτικής Ομάδας της Νέας Δημοκρατίας, υπήρξε το αποτέλεσμα μίας συνδυασμένης έρευνας.

Στην οποία συμμετείχαν δημοσιογράφοι, εφημερίδες και μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ, μεταξύ αυτών και ο βουλευτής Χανίων του κόμματος, Παύλος Πολάκης. 3

Τα σχετικά, με την περίπτωση Πάτση, δημοσιεύματα, ακόμη και αν εκκινούσαν από αντιπολιτευτική διάθεση, διαδραμάτισαν ρόλο στη διαμόρφωση ενός πιεστικού πολιτικού περιβάλλοντος εντός του οποίου ο βουλευτής Γρεβενών 4 κατέστη έκθετος, με την δική του πτώση να συμπαρασύρει και τον διοικητή των ‘Ελληνικών Ταχυδρομείων,’ ακόμη και αν δεν έδρασαν από κοινού.

Παραπέμποντας στους τύπους συμπεριφοράς που εντοπίζουν οι Blyton & Turnbull, θα υπογραμμίσουμε, επιμένοντας σε μία αυστηρή θεωρητική προσέγγιση, πως ο Ανδρέας Πάτσης επέδειξε «συμπεριφορά λύκου», 5 αναζητώντας και αξιοποιώντας διάφορες ευκαιρίες για την απόσπαση κέρδους, για την σταθεροποίηση της παρουσίας του στην αγορά. Εδώ η παρομοίωση που θα χρησιμοποιήσουμε δεν καθίσταται ούτε λαϊκιστική ούτε και επικολυρική, αλλά, αντιθέτως, απολύτως ενδεικτική της συμπεριφοράς του βουλευτή Γρεβενών.

Όπως ο λύκος μπορεί και οσμίζεται το θήραμα του (το αίμα του, όπως θα έλεγαν κάποιοι) αναπτύσσοντας διάφορες στρατηγικές για να καταφέρει να το πιάσει, έτσι και ο Ανδρέας Πάτσης οσμίζονταν επιχειρηματικές ευκαιρίες, ‘χτυπώντας’ με τον πλέον κατάλληλο, για τον ίδιο, τρόπο.

Άρα, μπορούμε να τον χαρακτηρίσουμε ως έναν ιδιότυπο βουλευτή-δικηγόρο- επιχειρηματία, που μεταπηδούσε από τη μία ιδιότητα στην άλλη με περισσή ευκολία, χωρίς να καταστεί ή να εξελιχθεί σε ιδιαίτερα παρεμβατικό βουλευτή, κατά τη διάρκεια της θητείας της παρούσας κυβέρνησης.

Και αξιολογούμε το αν ή όχι κατέστη παρεμβατικός βουλευτής, λαμβάνουμε υπόψιν όχι μόνο την κοινοβουλευτική του παρουσία και τον αντίκτυπο που αυτή έλαβε και λαμβάνει (σαφώς, οι παρεμβάσεις του με θέμα διάφορα ζητήματα του νομού Γρεβενών, υπήρξαν), αλλά, το αν και πόσο έθιξε ζητήματα που άπτονται της κεντρικής πολιτικής σκηνής και του κομματικού-πολιτικού ανταγωνισμού μέσω αρθρογραφίας σε διάφορες εφημερίδες (δεν έχουμε παρατηρήσει να αρθρογραφεί στην εφημερίδα ‘Τα Νέα,’ για παράδειγμα), το αν συμμετείχε και με ποιους όρους, σε διάφορες τηλεοπτικές ενημερωτικές εκπομπές. Και όχι μόνο του νομού Γρεβενών. Ο βουλευτής απέφυγε να αρθρογραφήσει ακόμη και για περισσότερο ασφαλή πεδία, όπως οι σχέσεις Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας, εκεί όπου θα αρκούσε να επαναλάβει γνωστές κοινοτοπίες.

1 Εάν λάβουμε υπόψιν, θεωρητικά, και την διαγραφή πριν από περίπου έναν χρόνο, του βουλευτή

Κωνσταντίνου Μπογδάνου, τότε θα ισχυρισθούμε πως στο εντός του μοντέλου ηγεσίας στο οποίο

ομνύει ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ιδιαίτερη θέση κατέχει η επίδειξη πυγμής την ‘κατάλληλη στιγμή,’

προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο να δημιουργηθούν περαιτέρω προβλήματα στη Νέα

Δημοκρατία και στην Κοινοβουλευτική της Ομάδα. Υπό αυτό το πρίσμα, θα αναφέρουμε, ως προς το

ζήτημα των κομματικών διαγραφών (η απώλεια του Κωνσταντίνου Μπογδάνου δεν είχε ιδιαίτερο

κοινοβουλευτικό αντίκτυπο για την Νέα Δημοκρατία), ο πρωθυπουργός, πέραν της επίδειξης πυγμής

ή πολιτικής ισχύος, κάτι που πράττουν και άλλοι πολιτικοί ηγέτες, κάνει χρήση του ορισμού της

πολιτικής ηγεσίας που δίνουν οι Hemphil & Coons: «Ηγεσία είναι η συμπεριφορά ενός ατόμου

καθώς διευθύνει τις δράσεις μιας ομάδας απέναντι σ’ έναν κοινό στόχο». Βλέπε σχετικά, Hemphil,

J.K., & Coons, A.E., ‘Development of the leader behavior description questionnaire,’ στο: Stogdill,

R.M., & Coons, A.E., (επιμ.), ‘Leader behavior: its description and management,’ Columbus Bureau of

Business Research, Ohio State University, 1957.

2 Βλέπε σχετικά, ‘Πώς ο Ανδρέας Πάτσης κατέβηκε από το τρένο της ΝΔ,’ Ηλεκτρονική Εφημερίδα ‘Το

Βήμα,’ 26/10/2022, Πώς ο Ανδρέας Πάτσης κατέβηκε από το τρένο της ΝΔ – Ειδήσεις – νέα – Το Βήμα

Online (tovima.gr) Για μία αιχμηρή κριτική, βλέπε και, Ψυχογιός, Δημήτρης, ‘Ικανοί και Άχρηστοι,’

Εφημερίδα ‘Τα Νέα,’ 27/10/2022/, σελ. 6. Ο Δημήτρης Ψυχογιός υπενθυμίζει πως «απαγορεύονται

οι οικονομικές δοσοληψίες βουλευτών-δημοσίου». Τώρα, η Νέα Δημοκρατία υπήρξε το κόμμα

εκείνο που διεκδίκησε ανοιχτά την εμβάπτιση της στα νάματα της Μαρφίν, επενδύοντας,

προκειμένου να επαναδιαμορφώσει τις

διαχωριστικές της γραμμές με τον ΣΥΡΙΖΑ, πράγμα απαραίτητο πολιτικά μετά την υπερψήφιση του

τρίτου Μνημονίου από τον δεύτερο, στην ανάδειξη και στην υπεράσπιση της μνήμης των τριών

νεκρών της Μαρφίν. Με αυτόν τον τρόπο, ο φιλελευθερισμός στον οποίο αναφέρονταν, μετά την

ανάδειξη του Κυριάκου Μητσοτάκη στην ηγεσία του κόμματος, το 2016, εμπλουτίσθηκε από λογικές

πλήρους διαχωρισμού απέναντι σε βίαιες πρακτικές, από λογικές διασφάλισης της ιστορικής μνήμης

ως απαραίτητης προϋπόθεσης για την διατήρηση του κοινωνικού συμβολαίου.

3 Σε αυτή την περίπτωση, ο Παύλος Πολάκης με σειρά ερωτήσεων (ακόμη και με σειρά αναρτήσεων

στο λογαριασμό του στο Facebook), άσκησε με αποτελεσματικό και με επιτυχημένο τρόπο τα

κοινοβουλευτικά του καθήκοντα, συμβάλλοντας, λόγω του ενδιαφέροντος ή αλλιώς, του αντίκτυπου

που μπορούν να προκαλέσουν οι πολιτικές παρεμβάσεις του, στο να δοθεί έμφαση σε μία σημαντική

υπόθεση για την οποία είχαν κατατεθεί ερωτήσεις σε επίπεδο Κοινοβουλίου, από μέλη της

Κοινοβουλευτικής Ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ (Μάριος Κάτσης) πριν από αρκετό καιρό. Οπότε, ο βουλευτής

Χανίων του ΣΥΡΙΖΑ, που υιοθέτησε μία απλοϊκή απειλητική ρητορική, απευθυνόμενος προς τον

Ανδρέα Πάτση, ρητορική τύπου ‘θα συνεχιστούν οι αποκαλύψεις εάν δεν παραιτηθείς’, κατέστη

επιδραστικός.

4 Ακόμη και αν διατηρεί και δεν παραδίδει την κοινοβουλευτική του έδρα ο Ανδρέας Πάτσης, θα

είναι κατά τι δύσκολο να λειτουργήσει απερίσπαστος κοινοβουλευτικά, όπως συμβαίνει με άλλους

ανεξάρτητους βουλευτές, λόγω της πολιτικής και ηθικής απονομιμοποίησης του, διαδικασία που

βρίσκεται εν εξελίξει.

5 Σαφώς, δεν μπορούμε να κάνουμε λόγο για την επίδειξη «γαϊδουρινής συμπεριφοράς», εκτός εάν

εισαγάγουμε εντός της ανάλυσης μας, το στοιχείο της υπομονής και της επιμονής. Όμως, ο Ανδρέας

Πάτσης, ενόσω ήσαν βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, εκλεγόμενος σε μία μονοεδρική περιφέρεια

(πράγμα που δεν είναι απλό και εύκολο, ακόμη και αν η Νέα Δημοκρατία παραδοσιακά διαθέτει

ισχυρή επιρροή στο νομό, χάνοντας την τελευταία δεκαετία την έδρα μόνο στις δεύτερες

βουλευτικές εκλογές του 2015, από τον ΣΥΡΙΖΑ), λειτουργούσε ως ‘κυνηγός,’ αναπτύσσοντας ένα

παράλληλο δίκτυο δραστηριοτήτων και διευρύνοντας παράλληλα το portfolio του, αξιοποιώντας για

να πετύχει κάτι τέτοιο και τη βουλευτική του ιδιότητα. Και αυτό είναι ίσως το πλέον χαρακτηριστικό

στοιχείο της υπόθεσης του. Βλέπε σχετικά, Blyton, P., & Turnbull, P., ‘The Dynamics of Employee

Relations,’ Basingstoke, Palgrave/Macmillan, 2004, σελ. 352. Ο Μπόρις Τζόνσον παραιτήθηκε από την

πρωθυπουργία της Μεγάλης Βρετανίας για λιγότερα.

Στην ανάλυση μας, θίξαμε κατά κύριο λόγο το αξιακό-ηθικό κομμάτι της υπόθεσης του

βουλευτή Γρεβενών, που υπήρξε δημόσιο πρόσωπο πριν ακόμη εμπλακεί με την ενεργό

πολιτική, όντας ιδιοκτήτης της ποδοσφαιρικής ομάδας Νίκη Βόλου.

https://grevenamedia.gr/gia-tin-ypothesi-andrea-patsi-toy-simoy-andronidi-didaktor-sto-tmima-politikon-epistimon-toy-apth/