Τετάρτη 24 Μαρτίου 2021

Δεσκατιώτες σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας του φασισμού – ναζισμού στο πόλεμο (1939 – 1945)

 

     Δεσκατιώτες σε στρατόπεδα συγκέντρωσης και καταναγκαστικής εργασίας  του φασισμού – ναζισμού στο πόλεμο (1939 – 1945)

 

            Ο Β΄ παγκόσμιος (1939 – 1945), όπως και ο Α΄ αλλά και οι μεγάλης κλίμακας πόλεμοι, ήταν αποτέλεσμα των συγκρούσεων συμφερόντων των μονοπωλίων – πολυεθνικών του Άξονα με αυτά της Αγγλίας – Γαλλίας – Η.Π.Α. Το φασιστικό – ναζιστικό καθεστώς του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος του Χίτλερ της Γερμανίας από τη δεκαετία του 1930 δημιούργησε στρατόπεδα συγκέντρωσης των

πολιτικών του αντιπάλων (κομμουνιστών, σοσιαλιστών, αστών δημοκρατών εργατών, κ.ά.) αλλά και κυνηγημένων λαών και αιχμαλώτων πολέμου.

Εκατομμύρια λαών γνώρισαν τη φρίκη τους και το θάνατο· πτυχές αυτού του δράματος και του παγκόσμιου εγκλήματος είναι γνωστές. Μέσα σ’ απάνθρωπες συνθήκες διαβίωσης, οι κρατούμενοι χρησιμοποιούνταν για τις ποικίλες ανάγκες του ναζισμού και για την παραγωγή των γερμανικών και αμερικάνικων, στο έδαφος της υπόδουλης Ευρώπης, μονοπωλίων, όπως αποδεικνύεται και από τα ντοκουμέντα της Δίκης των Βιομηχάνων – Δίκης της Νυρεμβέργης. Οι ανάγκες του πολέμου επέβαλαν δεκάδες εκατομμύρια φτηνά και τζάμπα εργατικά χέρια να δουλεύουν στις Krupp AG, Farben Volkswagen, Messerschmitt, Heinekel, Fordwerke, κ.ά. Από το Μαουτχάουζεν άντλησαν εργάτες 45 εταιρείες. Εκατομμύρια έσβησαν…

Την κόλαση αυτή γνώρισαν, απ’ όσα είναι γνωστά, και οι παρακάτω συμπατριώτες μας.

Κίτσιος Κων/νος του Δημητρίου και της Ευφροσύνης Σπανού (του Βασιλείου και της Ευαγγελίας).

            Γεννήθηκε το 1915. Αδέλφια του: η Αθανασία (1912 – 12/10/’00), σύζ. Χρήστου Βασ. Γαλάνη (1907 – 25/6/2004) και ο Ελευθέριος (1912 – 4/5/1958).

            Επιστρατεύτηκε στις 4/10/1940 ως έφεδρος του 27ου Σ. Π. Με την έναρξη της εαρινής ιταλικής επίθεσης 9 – 15 Μαρτίου 1941, την πρώτη μέρα της 9ης Μάρτη, υπηρετώντας στο 53 Σ. Π. του Γ΄ Σώματος Στρατού, του Τμήματος Στρατιάς Δυτικής Μακεδονίας, αιχμαλωτίστηκε στην ευρύτερη περιοχή του Ελμπασάν στην Αλβανία. Μεταφέρθηκε στην Ιταλίας, όπου κρατήθηκε στα Στρατόπεδα Συγκέντρωσης Servigliano και στο Νο 110 Ρ. Μ. 50.

            Στις 13/8/1943 μεταφέρθηκε στη Γερμανία και από τις 29/9/1943 κρατήθηκε στο Σ. Σ. Stalag VIII B/Stalag 344 Lamsdorf με αριθμό αιχμαλώτου 33314. Το στρατόπεδο βρισκόταν στα νότια της Πολωνίας, στα σύνορα με την Τσεχία, στην μικρή πόλη Lamsdorf, που σήμερα ονομάζεται Lambinowice, πλησίον της Opole. Καταλήφθηκε και απελευθερώθηκε στις 17 Μαρτίου 1945 από το σοβιετικό Κόκκινο Στρατό.

            Επέστρεψε στην Ελλάδα στις 23/7/1945. Τον επόμενο χρόνο παντρεύτηκε την Ευαγγελία Αλεξίου του Γεωργίου και της Ελένης Κοτρότσιου (1919 – 24/12/1991) και απέκτησαν έξι (6) παιδιά:

Αθανασία (2/8/1947 – ), σύζ. Κων/νου Σταυρίδη, Τριανδρία Θεσ/νίκης,

Δημήτριο (5/1/1950 – ), Γεώργιο (12/5/1952 – ), Ζήση (11/5/1955 – ), Ελευθέριο (24/6/1960 – ) και

Ευφροσύνη (8/7/1962 – ), σύζ. Χρήστου Ζήση, Τρίκαλα.

Πέθανε στις 9 Μαϊου 1972.

Κομμάτας Χρήστος του Ευθυμίου και της Βασιλικής Γκουγκουγιάννη.

            Γεννήθηκε το 1908· είχε μια αδελφή, την Ασπασία (1920 – 1996), σύζ. Ευαγγέλου Ι. Παπακωνσταντίνου, Παλιουριά. Ήταν κτίστης, οικοδόμος. Παντρεμέ-νος με τη Μαρία Ντόνα του Κων/νου και της Ζωής (1914 – 25/12/1956) απέκτησαν τρία αγόρια και ένα κορίτσι.

            Μιλτιάδη (10/3/1938 – ),

            Ελευθερία (31/3/1944 – ),

Ευθύμιο (11/10/1946 – ) και

Κων/νο (1/8/1950 – ).

            Έλαβε μέρος στον πόλεμο 1940 – 1941, έφεδρος από τις 4/10/1940 στο IX Σύνταγμα Πυροβολικού. Έλαβε μέρος στην Αντίσταση μέσα από τις γράμμες του ΕΑΜ και του εφεδρικού ΕΛΑΣ.

            Στα μέσα Ιούλη 1944 αιχμαλωτίστηκε από Γερμανούς, κατά τη διάρκεια των μεγάλων εκκαθαριστικών τους επιχειρήσεων στην Πίνδο και μεταφέρθηκε στο στρατόπεδο Παύλος Μελάς. Στις 22/8/1944 ξεκίνησε το μεγάλο ταξίδι της μεταφοράς στη Γερμανία 500 κρατουμένων. Στις 6 Σεπτέμβρη μεταφέρθηκαν στο Σ. Σ. STALAG / VIC WUTZETZ FRIESACK, 6 χιλιόμετρα δυτικά του Oberlangen στην περιοχή Emsland της Κάτω Σαξονίας (Niedersachen) στη Β.Δ. Γερμανία στα σύνορα με την Ολλανδία. Εκεί έλαβε την «ταυτότητα» του Νο 114336 KR CEF μεταξύ των συγκρατούμενών τουπου έλαβαν τους αριθμούς 114001 – 114499.

            Απ’ αυτό, που ήταν βασικά για καταγραφή και μεταγωγή, πέρασαν από άλλα και στα μέσα Οκτώβρη κατέληξαν στο στρατόπεδο του αεροδρομίου Rheine – Bathorn. Αρχές Νοέμβρη στο Steele Best ESSEN. Την Τετάρτη 5 Δεκέμβρη έλαβε και αυτός μέρος στην άρνηση λήψης της παρεχόμενης άθλιας τροφής – «απεργία πείνας», αγωνιζόμενοι για διασφάλιση των στοιχειωδέστερων συνθηκών διατροφής και διαβίωσης. Στις 2 Απρίλη, με φάλαγγες χιλιάδων άλλων αιχμαλώτων διαφόρων εθνικοτήτων, τους μετακινούν προς ανατολικά∙ το απόγευμα της Δευτέρας 16/4/1945, τους εγκαταλείπουν οι Γερμανοί φρουροί και ελευθερώνονται από τα αγγλοαμερικάνικα στρατεύματα.

            Επέστρεψε στην Ελλάδα ένα χρόνο μετά, Αύγουστο 1945. Στη διάρκεια του Εμφυλίου, στρατολογήθηκε στο ΔΣΕ και γνώρισε μετά το Μακρονήσι και την Ικαρία. Απεβίωσε στις 31/8/1985.

deskatiotes 45Μετά την απελευθέρωση από τα στρατόπεδα(πού όμως;). Από αριστερά, 3ος ο Χρ.Κομμάτας.

Πηγες:

– Στα ναζιστικά στρατόπεδα – Η ομηρία του Νο 114016 KR CEF, Χρήστος Σαμουηλίδης, Ιωλκός 2003

– Σταλαγκ VI C – Ημερολόγιο της Ομηρίας, Όμηρος Πέλλας, Εκδόσεις Γαβριηλίδης, Αθήνα 2005

Θεοδωράκης Κων/νος του Τριαντάφυλλου και της Χάϊδως Γκάσιου (Μαυρέλι 1914 – Δασοχώρι 18/12/1994).

            Αδέλφια του: Ιωάννης (1908 – 1977)

                                    Βασιλική (1912 – ), σύζ. Πέτρου Στεργίου, Μαυρέλι

                                    Μαρία (1916 – ), σύζ. Χρήστου Μαλλιώρα

και από άλλη μητέρα, το Δημήτριο Αθ. Κουπατσιάρη (1923 – Σεπτέμβριο 1943 στον ΕΛΑΣ). Παντρεύτηκε τη Μαρία Κουσιώρα του Ευθυμίου και της Θεοπούλας (1915 – 21/9/2002) και απέκτησαν δύο (2) κορίτσια και τρία (3) αγόρια:

            Θεοπούλα (24/12/1938 – ),

            Τριαντάφυλλο (24/6/1946 – ),

Ευθύμιο (19/7/1948 – ),

Ελένη (29/7/1950 – ) και

Ιωάννη (27/12/1952 – ).

Στις 4/10/1940 κατατάχτηκε έφεδρος στο 27ο Σ. Π. Αιχμαλωτίστηκε την 9/3/1941, μαζί με το συμπατριώτη του, συμπολίτη Κ. Δ. Κίτσιο, υπηρετώντας στο 53ο Σ. Π. Το Σ. Σ. Servigliano βρισκόταν στον ομώνυμο Δήμο, της επαρχίας Fermo, 60 χιλιόμετρα περίπου νότια της Ancona· είχε δημιουργηθεί από το 1914 και από τον Ιανουάριο 1941 χρησιμοποιούνταν κύρια για τους αιχμαλώτους, διαφόρων εθνικοτήτων, στρατιώτες.

            Μετήχθη στην Ιταλία όπου κρατήθηκε στα Σ. Σ. Servilgiano, Bacu Abis (Carbonia), No 124 P.M. 50 και No 110 P.M. 50. Τη 2α Φεβρουαρίου 1943, διαγνώστηκε πάσχων από ελονοσία και στη συνέχεια επέστρεψε υγιής στο στρατόπεδο. Μετήχθη στην Ελβετία. Την 25η Οκτωβρίου 1943 βρισκόταν στην Ελβετία. Στις 26/8/1945 επανήλθε από την αιχμαλωσία στην Ελλάδα.

Τόλιος Γεώργιος του Κων/νου και της Δάφνως.

            Γεννημένος στις 11/10/1925 στην Παρασκευή Δεσκάτης. Στην Κατοχή, εξαιτίας της πείνας, πήγε και δούλευε τσοπάνος σε χωριά της Κοζάνης, περιοχή Βαθύλακου. Στο πρώτο δεκαήμερο του Ιούλη 1943, όταν οι Γερμανοί ξανάκαιγαν τα Σέρβια, συνελήφθη μ’ άλλους και μεταφέρθηκαν στο στρατόπεδο – φυλακή Παύλος Μελάς.

            Στη συνέχεια μεταφέρθηκε σ’ ένα από τα πολλά στρατόπεδα του συγκροτήματος Μαουτχάουζεν – Γκούζεν, κοντά στην πόλη Λίντς της Αυστρίας, κοντά στα τσεχικά σύνορα. Δύο (2) τουλάχιστον φορές γλύτωσε από τύχη το θάνατο στα κρεματόρια. Απελευθερώθηκε από τα αμερικανικά στρατεύματα και διαμέσου Μπάρι Ιταλίας – Πάτρας επέστρεψε στην Αθήνα.

            Παντρεύτηκε στις 20/5/1951 την Χρύσω Κοτρότσιου του Κων/νου και της Βασιλικής (1926 – ) και απέκτησαν τρία (3) αγόρια και ένα (1) κορίτσι.

            Κων/νο (28/12/1954 –   ),

            Βασίλειο (2/3/1957 – ),

            Εμμανουήλ (25/4/1963 – ) και

            Δάφνω (18/11/1964 – ).

Καμπέρης Βασίλειος του Γεωργίου και Αναστασίας(1912-8/8/1996).

Γεννήθηκε στην Ασπροκκλησιά και ζούσε στην Κατάκαλη παντρεμένος-20/7/1933- με την Ιωάννα Κακάλη του Γεωργίου(1909-29/6/1994). Απέκτησαν, το Φώτη(1935-), την Αναστασία(1937-), την Ευριδίκη(1940-) και το Γεώργιο(1948-).

Στρατιώτης του 22ου ΣΠ αιχμαλωτίστηκε τον Απρίλιο 1941 στο Πόγραδετς.. Μετήχθη εις Σ.Σ Servigliano στην Ιταλία. Τον Οκτώβριο 1941 μεταφέρθηκε από Σ.Σ Servigliano εις Σ.Σ Bacu Abis. Τον Απρίλιο του 1942 μεταφέρθηκε εις Σ.Σ Ν 110 PM 50 στην Ελβετία. Επέστρεψε στην Ελλάδα τον Αύγουστο 1945.

Γενικές πηγές

-Δημοτολόγια Δήμου Δεσκάτης

-Ελληνικός Ερυθρός Σταυρός, Διεύθυνση Αναζητήσεων.

               Επιμέλεια-παρουσίαση

           Δημήτριος Ευθ. Γαλάνης

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου